Elpek Bezi

Elpek Bezi

Yörede keten üretiminin geçmişi Antik Çağ’a kadar dayanmaktadır. “Linumtmoleum”, “linumolympicum” türü ketenler, Karadeniz Ereğli florasındaki endemik türler arasındadır. Tohumu ve lifleri için üretilen ketenin tohumundan yağ (bezir yağı), liflerinden de ip (keten ipliği) üretilir. En iyi ahşap koruma maddesi olan bezir yağı, ahşap teknelerin korunmasında; sert ve dayanıklı olan dokuması (keten bezi, elpek bezi) da yelken bezi ve örtü olarak kullanılmıştır.

Keten tohumları kapsülden dövülerek çıkarılır ve ezilerek gövdesinin içinden lifleri alınır; demet haline getirilerek havuzlara daldırılır. Bir süre havuzdaki suda bekletilen lifler, çıkarılarak kurutulur, taraklardan geçirilen iplikler yumak durumuna getirilir ve “düzen” adı verilen dokuma tezgahlarında dokunur.

Kalın ve kaba keten ipliğinden dokunan türü yelken bezi, dış giyim ya da örtü bezi olarak örneğin sofra altı, kerevet (sedir) örtüsü, döşemelik, erkek pantolonu, kadın şalvarı (dizlik) olarak; ince ve yumuşak keten ipliğinden dokunan türü ise iç giyim eşyası, yatak ve yorgan çarşafı olarak kullanılmıştır.  İç giyimde kullanılan elpek bezi, yazın serin kışın da vücut ısısını tutmasıyla ünlüdür.

Yakın zamana kadar belli yaştaki Ereğlililerin bildiği elpek bezi, 1995 yılında Karadeniz Ereğli Belediye Başkanı Halil POSBIYIK’ın girişimleriyle tekrar üretilmeye başlanarak iç-dış giysi, perde, masa örtüsü, şapka, çanta, gözlük kılıfı biçimlerinde, hediyelik eşya (andaç) olarak satışa sunulmaktadır.

Karadeniz Ereğli'ye bağlı Kandilli beldesinde bulunan dokuma tezgâhları, yıllar önce kullanılan orijinal şekillerine sadık kalınarak yeniden hazırlanmıştır. Yörede yaşayan kadınların hem aile ekonomilerine hem de yöresel kültüre destek veren el emekleri ile dokunan elpek bezi, Türkiye'nin seçkin giyim firmalarına hammadde olarak satılmaktadır. Ayrıca ilçeye gelen ziyaretçiler için yapılmış özel dokuma örnekleri, ilçe merkezinde sahil bandı üzerinde yer alan Elpek Evi’nde sergilenerek satışa sunulmaktadır.

Elpek Bezi
Elpek Bezi
Elpek Bezi
Elpek Bezi
Elpek Bezi